Ván ép gỗ Plywood là vật liệu xây dựng phổ biến trong ngành công nghiệp nội – ngoại thất. Do có mặt ở mọi nơi nên hầu hết chúng ta đều đã biết tấm ván gỗ Plywood là gì. Trong bài viết này, Austdoor Hà Nội sẽ chia sẻ thêm kiến thức chuyên sâu như phân loại, ưu nhược điểm và ứng dụng của ván ép Plywood.
1. Gỗ ván ép Plywood là gì ?
Plywood cùng với MDF, HDF, PB đều được gọi chung là gỗ ván ép hay gỗ ép công nghiệp. Do có cùng tên gọi nên mọi người thường hay nhầm lẫn các loại với nhau. Mỗi loại gỗ ép công nghiệp lại có đặc tính vật lý riêng và ứng dụng khác nhau. Austdoor Hà Nội đã có bài viết phân biệt từng loại rõ ràng, quý độc giả vui lòng xem tại:
Hiểu một cách đơn giản nhất, Plywood là các lát gỗ mỏng được ép dính lại với nhau bằng keo dán và áp suất. Các lát gỗ có cùng kích thước, được xếp vuông góc với nhau theo chiều của vân gỗ để tăng độ bền của tấm ván ép, tránh nứt gãy. Ván ép Plywood được bọc bởi nhiều loại vật liệu phủ khác nhau như Veneer, Laminate, Melamine tùy từng mục đích sử dụng khác nhau.
1.1 Lịch sử phát triển của tấm ván ép gỗ công nghiệp
Thực tế, ván ép gỗ Plywood được người phương Đông phát minh từ 3000 – 5000 năm trước. Hai nền văn minh Cổ đại là Ai Cập và Trung Hoa đã sử dụng các tấm gỗ ván ép thô sơ đầu tiên làm công trình cung điện, lăng mộ. Đến thế kỷ 17, Đế Quốc Anh đã nâng cấp ván ép gỗ Plywood thô sơ để sử dụng trong ngành công nghiệp đóng tàu đang phát triển cực thịnh khi đó.
Trong cuộc cách mạng công nghiệp lần 2 (1871-1914) là sự bùng nổ về nhu cầu tìm kiếm nguồn nguyên vật liệu mới có phẩm chất tốt và nguồn cung dồi dào. Công nghệ sản xuất gỗ Plywood ngày càng được hoàn thiện tiêu chuẩn và đưa vào sản xuất quy mô công nghiệp. Giai đoạn này, Mỹ được coi là quốc gia đi đầu khi đưa ra tiêu chuẩn kích thước 8×4 feet (2440 mm x 1220 mm) đầu tiên cho gỗ Plywood.
Ván gỗ ép công nghiệp Plywood
Thập kỷ 1980, tại nhiều bang của nước Mỹ như New York, California DC, Carolina, Texas … đã có những nhà máy khổng lồ chuyên sản xuất gỗ ép Plywood. Đến đầu những năm 1990, nhờ sự giúp đỡ chuyển giao công nghệ, Việt Nam đã chính thức sản xuất được những tấm ván gỗ ép Plywood đạt tiêu chuẩn đầu tiên.
Bước sang thế kỷ XX, nguồn cung gỗ rừng tự nhiên dần cạn kiệt là điều kiện thuận lợi cho bùng nổ nhu cầu sử dụng gỗ dán Plywood. Thị trường ngày một phình to qua các năm, chỉ riêng năm 2019 đã tăng trưởng xấp xỉ 25% so với 2018. Do dào cản kỹ thuật không lớn, các nhà sản xuất Mỹ buộc phải nhường thị phần cho các quốc gia châu Á với giá nhân công, nguyên vật liệu rẻ hơn. Thị phần gỗ ép trên thế giới được chiếm giữ bởi Trung Quốc (xấp xỉ 40%), Indonesia (23.5%), Ấn Độ (5.7%), Hàn Quốc (3.2%) và Việt Nam (2.3%).
1.2 Quy trình sản xuất tấm ván ép gỗ Plywood là gì ?
Mọi người có thể thấy, nguyên lý sản xuất gỗ ép Plywood khá đơn giản. Nhưng để sản xuất đảm bảo tiêu chuẩn, đáp ứng yêu cầu làm vật liệu xây dựng hiện đại không phải dễ dàng. Mời quý độc giả tham khảo quy trình sản xuất ván gỗ ép Plywood trong các nhà máy công nghiệp:
Công đoạn 1: cây gỗ thu hoạch từ rừng trồng được cắt khúc theo kích thước giống nhau. Nguyên liệu đầu vào làm plywood là các loại cây trồng ngắn ngày giúp tối ưu giá thành và đảm bảo được tiêu chuẩn đồng nhất.
Công đoạn 2: khúc gỗ chuyển về nhà máy được bóc và cắt ra thành các lát gỗ mỏng (1mm) hình chữ nhật có kích thước tiêu chuẩn 4 feet x 8 feet (1220 mm x 2440 mm). Đồng thời các lát gỗ cũng được cán qua máy giúp tăng tính đàn hồi.
Công đoạn 3: các lát gỗ được đưa vào các máy sấy chuyên dụng để rút nước, đảm bảo lượng nước trong gỗ chỉ ở 8 – 10 % trong 12 – 36 giờ. Nhờ đó mà lát gỗ duy trì ổn định kích thước.
Công đoạn 4: các lát gỗ sau bước sấy khô được chuyển qua dây chuyền phun con lăn keo. Sau đó, nhà máy xếp chồng nhiều lát gỗ lên nhau, cho vào máy để ép áp xuất lần 1. Keo dính cần có thời gian để thấm thấu sâu vào từng thớ gỗ, giúp tăng độ cứng của ván gỗ plywood sau này.
Công đoạn 5: các ván ép lần 1 được tiếp tục được ép tiếp lần 2. Công đoạn này, áp suất được điều chỉnh lớn và kèm thêm nhiệt độ.
Ép áp suất kèm nhiệt độ ván gỗ công nghiệp
Công đoạn 6: đến lúc này, tấm gỗ ép đã được định hình và gần hoàn thiện. Các tấm gỗ công nghiệp thô được cắt mép và chà máy cho mịn bề mặt.
Công đoạn 7: các tấm ván ép plywood thô được phun keo và dán bề mặt.
Công đoạn 8: tấm gỗ plywood được nén áp suất từ 3 đến 5 lần nữa để tối ưu độ cứng. Các tấm gỗ ép Plywood được cắt góc và mài bề mặt lần cuối trước khi xuất xưởng.
Thực tế không phải nhà máy sản xuất tấm gỗ Plywood đều phải triển khai đầy đủ cả 8 công đoạn trên. Họ có thể nhập luôn nguyên liệu lát gỗ mỏng từ bên khác và chỉ cần thực hiện công đoạn 4 trở về sau. Tuy nhiên, đã có một vài dấu hiệu trong gian lận nguồn gốc xuất sứ của doanh nghiệp sản xuất gỗ ép trong nước. Đơn cử như việc nhập trực tiếp các tấm Plywood từ một nước khác về và thực hiện vài bước gia công nhỏ để dán mác “Made in Vietnam”. Chính việc làm trên đã ảnh hưởng rất xấu đến các doanh nghiệp chân chính và cả nền công nghiệp sản xuất gỗ Việt Nam nói chung.
1.3 Tiêu chuẩn kỹ thuật gỗ ván ép Plywood
Dưới đây là các tiêu chuẩn kỹ thuật của tấm ván ép gỗ Plywood:
- Kích thước: hình chữ nhật 1220mm x 2440mm (4 feet x 8 feet) vẫn được coi là tiêu chuẩn. Ngoài ra các tấm 1000mm x 2000mm cũng khá phổ biến ở các nước châu Á.
- Độ dày: trải dài từ 3mm – 25 mm tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng. Một lưu ý là số lớp lát gỗ để ép thành ván Plywood luôn là số lẻ. Lớp lõi ở giữa và các lát còn lại được xếp 2 bên để tạo hệ vân cùng chiều.
- Khối lượng: tùy loại gỗ và cường độ nén áp suất mà giao động từ 500 – 800 kg/m3.
2. Phân loại ván ép gỗ Plywood
Ván ép gỗ Plywood được thành bởi 3 nguyên liệu đầu vào là: gỗ, keo và vật liệu phủ. Từ đó, chúng ta cũng có 3 cách để phân loại ván ép Plywood.
2.1 Phân loại ván ép Plywood theo loại gỗ
- Plywood mềm: từ các loại gỗ mềm như gỗ thông, cao su, tuyết tùng, linh sam, cây vân sam, cây gõ đỏ …
- Plywood cứng: từ các loại gỗ cứng như gỗ sồi, gỗ gụ, gỗ phong, óc chó, bạch dương, cây tre, gỗ quả anh đào, tần bì …
- Plywood khác: được bổ sung thêm các chất khác để gia tăng khả năng chống ẩm, chống cháy hoặc các màu sắc mong muốn.
2.2 Phân loại ván gỗ Plywood theo keo dán
Plywood sử dụng 1 trong 2 loại keo là urea formaldehyde và phenol formaldehyde. Từ đó, phẩm chất của gỗ ép Plywood cũng thay đổi:
- Phenol formaldehyde: tăng khả năng chống ẩm chịu nước cho gỗ Plywood.
- Urea formaldehyde: gia cố tăng độ cứng cho tấm ván ép hơn so với Phenol formaldehyde.
Một bật mý là keo Urea formaldehyde có giá thành thấp hơn và chứa hàm lượng formaldehyde cao hơn so với keo Phenol. Nếu các bạn chưa biết thì Formaldehyde là một hợp chất quan trọng có trong hầu hết các loại keo dán công nghiệp. Formaldehyde là chất độc, đã được WHO liệt vào các chất gây ung thư cho con người. Xem thêm tại: Formaldehyde là gì ? Tác hại và cách khử Formaldehyde trong đồ gỗ nội thất.
2.3 Phân loại gỗ dán Plywood theo bề mặt phủ
Vật liệu phủ bề mặt khác nhau sẽ quyết định rất nhiều đến tính chất của ván gỗ dán Plywood. Có 3 loại bề mặt được sử dụng phổ biến là:
- Gỗ Veneer: là các lát gỗ siêu mỏng (chỉ 0.3 – 1.2 ly) được bóc từ cây gỗ có phẩm chất tốt như Óc chó, Sồi, Tần Bì, Giáng Hương … Ưu điểm của ván gỗ ép Plywood phủ Veneer là bề mặt giống như gỗ tự nhiên. Nhưng do Veneer là vật liệu chịu nước kém nên có rủi ro bong tróc trong môi trường độ ẩm cao. Ngoài ra khả năng chống xước của Veneer cũng không tốt. Tìm hiểu thêm: Gỗ Veneer là gì ? Các loại veneer phổ biến hiện nay.
- Laminate: được coi là “nồi đồng cối đá” nhất trong tất cả các loại vật liệu phủ bề mặt. Tấm ván ép gỗ công nghiệp phủ Laminate có ưu điểm là chống xước, va đập, chống chịu nước tốt. Do là vật liệu cao cấp nên giá thành sẽ cao hơn so với các loại khác. Tìm hiểu thêm tại: Laminate là gì ? Phân loại và ứng dụng.
- Melamine: có phẩm chất gần tương tự như Laminate nhưng chất lượng kém hơn một chút. Vậy nên ưu điểm của ván gỗ dán Plywood phủ Melamine là giá thành sẽ tối ưu hơn 2 loại ở trên.
3. Ưu và nhược điểm ván ép gỗ Plywood là gì ?
Tương tự như các loại gỗ ép công nghiệp khác như HDF, MDF hay PB thì Plywood có những ưu điểm và nhược điểm rất riêng.
3.1 Ưu điểm của ván gỗ ép Plywood là gì ?
- Chịu lực tốt: do được dán keo và ép áp suất nhiều lần nên ván gỗ Plywood chịu lực rất tốt.
- Đa dạng mẫu mã: chúng ta có thể dán nhiều loại vật liệu khác nhau lên bề mặt ván Plywood. Các vật liệu phủ bề mặt khác nhau lại có nhiều mẫu mã và tính chất vật lý khác nhau.
- Bám vít tốt: nhiều người thường không để ý đến ưu điểm này. Tuy nhiên khả năng bám vít sẽ quyết định đến độ bền của các sản phẩm làm từ tấm ván gỗ ép Plywood.
- Uốn cong: không giống như ván ép gỗ công nghiệp hay gỗ tự nhiên chỉ cố định ở một kích thước. Plywood có thể uốn dẻo dễ dàng.
- Giá thành: Plywood có giá thành rẻ hơn so sánh với ván gỗ ép công nghiệp cao cấp HDF, MDF hay gỗ tự nhiên, gỗ nhựa composite.
3.2 Nhược điểm của gỗ ván ép Plywood là gì ?
- Độ bền: ván ép Plywood thường có tuổi thọ không cao. Sau một thời gian, lớp keo bị biến chất khiến bề mặt bị bong và tách lớp.
- Cong vênh: tương tự như các loại ván gỗ ép công nghiệp khác, Plywood dễ cong vênh, kích thước thay đổi theo thời tiết.
- Chịu nước: gỗ ép Plywood không có khả năng chịu nước mà chỉ chống ẩm ở mức hạn chế. Trong điều kiện môi trường có độ ẩm cao thì tuổi thọ của Plywood càng nhanh rút ngắn.
4. Ứng dụng của ván gỗ ép Plywood là gì ?
Đọc đến đây, chắc hẳn nhiều bạn đã thay đổi suy nghĩ về vật liệu Plywood. Không chỉ là những lát gỗ được dán lại với nhau một cách đơn giản, đằng sau mỗi tấm Plywood là cả một quy trình gồm nhiều công đoạn phức tạp. Với những phẩm chất ưu việc của nó, ván gỗ ép Plywood được sử dụng phổ biến trên toàn thế giới. Quốc gia càng phát triển như Mỹ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc … lại sử dụng càng nhiều gỗ ép Plywood. Vậy ứng dụng thực tiễn của gỗ Plywood là gì ?
Có thể khẳng định, ván ép gỗ Plywood có thể chế tác thành tất cả các sản phẩm nội ngoại thất trong gia đình bạn. Một phần nguyên nhân là do ván gỗ ép Plywood có thể uốn dẻo theo hình thù mong muốn. Nhờ đó mà các đồ nội – ngoại thất làm từ gỗ Plywood rất đa dạng mẫu mã. Nguyên liệu gỗ Plywood đầu vào cũng được sử dụng một cách hợp lý, ít hư hao vật tư thừa. Thời gian chế tác cũng được rút ngắn hơn, dễ dàng ứng dụng máy móc để sản xuất quy mô công nghiệp. Các sản phẩm làm từ ván ép gỗ Plywood có thể kể ra đây như bàn, ghế, vách ngăn, cửa, sàn gỗ, tủ bếp …
Tấm ván ép gỗ công nghiệp Plywood được dùng làm bàn, ghế, tấm ốp, sàn gỗ…
Xét riêng lĩnh vực cửa thông phòng trong nhà, nhờ ưu điểm chịu lực tốt mà gỗ ván ép Plywood được sử dụng làm khung xương cánh cửa gỗ công nghiệp, cửa nhựa ABS Hàn Quốc. Tuy vậy, các dòng cửa sử dụng gỗ ván ép công nghiệp đều không có khả năng chịu nước tuyệt đối mà chỉ chống ẩm. Độc giả xem chi tiết tại: Đừng nhầm lẫn giữa cửa gỗ chống ẩm và cửa gỗ chịu nước tuyệt đối !
Cửa gỗ Plywood được khuyến khích sử dụng làm cửa thông phòng ngủ thay vì trong môi trường độ ẩm cao như cửa nhà vệ sinh, phòng tắm. Tính đến thời điểm hiện tại, trong số các vật liệu để làm cửa trong nhà, chỉ duy nhất vật liệu gỗ nhựa composite đáp ứng tiêu chuẩn chịu nước tuyệt đối. Nguyên nhân là do bộ cửa được đúc đùn nguyên khối từ vật liệu composite gỗ nhựa – WPC. Xem tại: WPC là gì ? Composite Gỗ Nhựa – vật liệu thay đổi tương lai ngành nội thất.
Có thể bạn muốn xem thêm:
- Lựa chọn thương hiệu cửa gỗ công nghiệp loại tốt tại Hà Nội ?
- Mẫu cửa gỗ nhựa 1 cánh cho phòng ngủ: Hiện đại, Cổ điển, Tân Cổ điển
- Kinh nghiệm chọn cửa căn hộ chung cư: cửa chính, phòng ngủ, vệ sinh.
Zalo – Hotline tư vấn miễn phí: (+84) 898 022 333